ΜΑΝΑ ΜΟΥ ΕΛΛΑΣ ΠΟΥ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΣΟΥ ΞΕΠΟΥΛΑΣ

 

200 χρόνια η ίδια ιστορία. Η ίδια προδοσία...Η ίδια νοοτροπία. Από πάππου προς πάππου. Τότε ήσαν οι Εγγλέζοι και οι Ρώσσοι, η Γερμανία και οι μεγάλες (δήθεν εγγυήτριες) δυνάμεις. Σήμερα πάλι η Γερμανία μας εκδικείται! Για τις νίκες των παππούδων και των πατεράδων μας. Αυτοί ήσαν πίσω από τους Τούρκους το 1922 αυτοί και σήμερα!  Από τον Όθωνα στον Ράιχενμπαχ και τον Φούχτελ. Από τον Ελ. Βενιζέλο στον Μητσοτάκη & τον Σαμαρά. Από τον Γεώργιο Παπανδρέου και τα ξερονήσια στον Ανδρέα Παπανδρέου και στο "Τσοβόλα, δώστα όλα" και από τον Κώστα Σημίτη και το Χρηματιστήριο στον Γ.Α. Παπανδρέου και  στο "λεφτά υπάρχουν".

Τούτος ο τόπος άγιασε γιατί μάτωσε  από ήρωες και μάρτυρες, μονάχα όταν η γης ποτίστηκε με αίμα. Άλλος δρόμος δεν υπάρχει, παρά από τον ξεσηκωμό. Όσο καθόμαστε, τόσο θα αργοπεθαίνουμε. Αυτό μας διδάσκει η ιστορία μας. Αυτό επιτάσσει και επιβάλει το χρέος προς τα παιδιά μας και τις επόμενες γενιές. Μην εφησυχάζουμε. Όσο δεν αντιδρούμε τόσο θα αποθρασύνονται!  Σηκωθείτε και βγείτε στους δρόμους. Επαναστατήστε! 

Όπως μπορείτε με όποιον τρόπο μπορείτε! Βγείτε στις πλατείες. Στα πάρκα. Στις γειτονιές. Μιλήστε ο ένας στον άλλο. Να γίνουμε όλοι Έλληνες μια γροθιά! Μια δύναμη. Μια ψυχή!  Βγείτε στους δρόμους. Με ότι βρείτε. Με τις άδειες  κατσαρόλες. Χτυπάτε τες μέχρι ο ήχος να γίνει σειρήνα και οι σειρήνες να γίνουν καμπάνες! επαναστατήστε εναντίον τους! εναντίον όλων! σταματήστε να πληρώνετε φόρους! δεν μπορούν να κανουν τίποτα! πόσους θα φυλακίσουν; πόσους;

ΟΛΟΙ μας δουλεύουν!  
ΜΗ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ ΚΑΝΕΝΑΝ! ΚΑΝΕΝΑΝ!

Τους νοιάζει μόνον το χρήμα! Το σίγουρο χρήμα! Από την Βουλή και τα κρατικά ταμεία. Το χρήμα από το ΕΣΠΑ (που το έχουν κατασπαράξει οι κολητοί των κολητών) και οι 15 γνωστές οικογένειες. Μας κλέβουν τον ιδρώτα. Πίνουν το αίμα του λαού με το μπουρί της σόμπας! Μας απομυζούν καθημερινά! Κάθε  μέρα και ένας κρυφός φόρος! Μας κλέβουν! Όλοι στο κόλπο είναι! οι 4 τραπεζίτες. Δικαστές (με ελάχιστες εξαιρέσεις). Εισαγγελείς (με ελάχιστες εξαιρέσεις). Όλοι οι εκδότες! όλοι οι mega-λο-δημοσιογράφοι και ειδικά αυτοί που παριστάνουν τους μνημονιακούς! αυτοί τρώνε με 100 μασέλες! 

Τώρα γίνονται όπως έχουμε ξανά γράψει  τα μεγαλύτερα σκάνδαλα. Τρώνε 100αδες εκατομμυρια ευρω! το ίδιο και οι πολιτικοί. Σε όλα τα κόμματα! όλοι οι πολιτικοί! μηδενός εξαιρουμένου! Αν είναι δυνατόν να πεινά η πατρίδα. Να τρώει ο κόσμος από τα σκουπίδια, να πονάνε τα παιδιά της Ελλάδος που καθημερινά ξενιτεύονται και ο ΣΥΡΙΖΑ να μην έχει κατεβάσει το λαό στους δρόμους. Το ίδιο και ο Καμμένος! ο άνθρωπος που τον εμπιστεύτηκε ο λαός να κάνει ένα κίνημα λαϊκό και εκείνος βολεύτηκε πίσω από την κρατική επιχορήγηση! 

Του Κουβέλη του είπε ο λαός δεν σε θέλουμε! και αντί να παραιτηθούν όλοι τους αν είχαν λίγη τσίπα κάθονται και απολαμβάνουν τα βουλευτικά προνόμια. Εσύ δεν έχεις να φας. Έχεις άδειο ψυγείο και αυτοί τα πίνουν και τρώνε στου Θεοχαράκη και στις κρυφές λέσχες! μην πιστεύετε κανέναν! μην εμπιστεύεστε κανέναν! μόνο το Θεό! Απαγορεύουν ΚΑΙ ΘΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΟΥΝ σταδιακά τα πάντα. Την ελευθερία λόγου. Το δικαίωμα στην απεργία.

ΘΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΟΥΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ!

ΒΓΕΙΤΕ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ!

ΞΕΣΗΚΩΘΕΙΤΕ!

ΟΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ!

ΟΣΟ ΕΙΝΑΙ ΝΩΡΙΣ ΑΚΟΜΑ... ΠΡΙΝ ΕΙΝΑΙ ΑΡΓΑ.

ΑΥΤΟΙ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΛΕΟΣ... ΦΩΤΙΑ ΚΑΙ ΤΣΕΚΟΥΡΙ!

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ!  

ΤΗ ΛΥΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΛΥΤΡΩΣΗ ΘΑ ΤΗΝ ΔΩΣΕΙ Ο ΛΑΟΣ ΜΑΣ.

ΠΑΝΤΑ ΕΤΣΙ ΓΙΝΟΤΑΝΕ. ΕΤΣΙ ΘΑ ΓΙΝΕΙ ΚΑΙ ΤΩΡΑ.

ΑΡΓΑ Η ΓΡΗΓΟΡΑ Ο ΚΟΣΜΟΣ ΘΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙ.

ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΑΛΟΙΜΟΝΟ ΤΟΥΣ...... Διαβάστε την Επικαιρότητα  εδώ..........  

  

ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΝ ΒΑΡΒΑΡΙΣΜΟ

 

Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα πανεπιστημιακοί στοχοποιούνται από ανώνυμους τραμπούκους για τις ιδέες τους. Ο ρόλος του πανεπιστημιακού, διαχρονικός ως κοινωνική επιταγή και συνταγματικά κατοχυρωμένος, είναι να παράγει γνώση, ελευθερία, δημοκρατία και ουμανισμό μέσα στα αμφιθέατρα και έξω από αυτά με την εν γένει παρουσία του και τα γραπτά του. Είναι προφανές ότι όποιος ενοχλείται απ’ αυτό εχθρεύεται την ελευθερία, φοβάται την υπεύθυνη θέση και απεχθάνεται τον ορθολογισμό.

Γι’ αυτήν την ομάδα ανθρώπων ένα φασματογράφημα του γκριζόμαυρου φανατισμού, που συναντιέται από διαφορετικές κατευθύνσεις στην ψευδαίσθηση του λειτουργισμού της βίας, ο αταβισμός, είναι η μοναδική μέθοδος για να παγιδεύσουν την κοινωνία στο επίπεδο των απλουστευτικών νοημάτων, της μονοδιάστατης σκέψης και των αδιέξοδων συστημάτων· εκεί που ο άνθρωπος γίνεται υποχείριο του βαρβαρισμού και υπόλογος μιας διαρκούς πνευματικοσωματικής καταπίεσης.

Οι Λουδίτες έσπαγαν τις κλωστοϋφαντουργικές μηχανές και τα ρολόγια στην Αγγλία των αρχών του 19ου αιώνα για να σταματήσουν την εξέλιξη. Οι ναζί συνελάμβαναν πανεπιστημιακούς και τους έστελναν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και τα κρεματόρια επειδή οι ίδιοι αρνούνταν να υποκύψουν στη βία του κοινωνικού δαρβινισμού, που το Γ’ Ράιχ προωθούσε ως τον θεμέλιο λίθο του ειδεχθούς ιδεολογήματός του.

Στη σταλινική Ρωσία αλλά και σε άλλα μέρη του Σιδηρού Παραπετάσματος πανεπιστημιακοί κατέληγαν σε γκουλάγκ γιατί αρνούνταν να υποκύψουν στον βίαιο απλουστευτισμό του «όποιος δεν είναι μαζί μας είναι εχθρός του λαού». Στην ιστορική εξέλιξη ο πανεπιστημιακός συνειδητά ήταν πάντα ο κυματοθραύστης της τυραννίας και του ολοκληρωτισμού και φορέας του νέου και του ευοίωνου.

  

Στην Ελλάδα οι πανεπιστημιακοί αποτελούσαν διαχρονικά τον στόχο των μη δημοκρατικών καθεστώτων. Η χούντα των συνταγματαρχών συνέλαβε, απέλυσε, οδήγησε στην εξορία πανεπιστημιακούς που όχι μόνο αρνήθηκαν να ασπαστούν τον βίαιο απλουστευτισμό του καθεστώτος αλλά και καυτηρίασαν τον ανελεύθερο πυρήνα του μέσα στα αμφιθέατρα. Σήμερα όμως ο αταβισμός και ο μονόλογος της βίας εναντίον της ελεύθερης άποψης διαβρώνουν τις συνειδήσεις των νέων γενιών του τόπου αυτού. Καταλήψεις σε Συγκλήτους, εισβολές σε Πρυτανείες και επιθέσεις. 

Επίθεση εναντίον του πανεπιστημιακού και νυν βουλευτή της ΔΗΜ.ΑΡ. Γιάννη Πανούση κατά τη διάρκεια επιστημονικής εκδήλωσης στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων και τώρα προπηλακισμός του αναπληρωτή καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Νίκου Μαραντζίδη την ώρα που έπινε τον καφέ του σε κεντρικό σημείο της Θεσσαλονίκης. Ο λόγος; Γιατί σε κάποιους, προφανώς όχι σε αυτούς που ανέλαβαν το θρασύδειλο χτύπημα αλλά στους καθοδηγητές τους, δεν αρέσουν οι θέσεις του. 

Θέσεις που εκφέρονται δημοσίως από τον ίδιο και που σε καμία των περιπτώσεων το περιεχόμενό τους δεν μπορεί να προκαλέσει ένα ξέσπασμα βίας, αφού λειτουργούν ως αιτιατά κοινωνικών ζυμώσεων, συζητήσεων, αναλύσεων και γόνιμων συμφωνιών ή διαφωνιών· αλλά σε καμία περίπτωση ως πολλαπλασιαστές της βίας. Ο τραμπουκισμός εναντίον του Νίκου Μαραντζίδη ασφαλώς και δεν μπορεί να γίνει ανεκτός από την πανεπιστημιακή κοινότητα. Πολύ απλά γιατί η Πολιτεία μάς έχει τάξει σε αυτόν τον ρόλο τον τόσο δύσκολο και καίριο για την κοινωνική συνοχή και την πρόοδο - ένας ρόλος που συχνά θεωρείται συμβατικός και δεδομένος, αλλά που αποτελεί μαζί με τη Δικαιοσύνη και την υγεία το θεμέλιο λίθο του ευνομούμενου αστικού κράτους.

Αν λοιπόν δεν σταθούμε ξεκάθαρα και θαρρετά απέναντι στη βαρβαρότητα, τότε η κοινωνία κινδυνεύει να εθιστεί σε αυτήν και στα λιμνάζοντα αδιέξοδα. Ας αντιτάξουμε εμπρός στον παραλογισμό της βίας τη δημοκρατική σύνθεση του επιστημονικού ορθολογισμού, του διαλόγου, της ανάλυσης καθώς επίσης και της γόνιμης διαφωνίας. Είναι αυτές ακριβώς οι στιγμές που δεν πρέπει να αφήσουμε το σκοτάδι να μας επιβάλει τον αυταρχισμό του. 

 

Ο ΕΝΩΜΕΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΜΑΧΕΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

 

Κάθε Ιούλιο η Κύπρος με πληγώνει. Στις 7 Ιουλίου θυμάμαι τη φονική έκρηξη του 2011 στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί. Στις 9 Ιουλίου ο νους μου στρέφεται στο 1821 και στη θυσία των επισκόπων, ηγουμένων και προκρίτων που είχαν κατηγορηθεί ότι μετείχαν στην Εθνεγερσία του Ελληνισμού. Στις 15 και στις 20 έρχονται οι πικρές μνήμες του πραξικοπήματος και της εισβολής. Πηγαίνω συχνά στην Κύπρο και κάθε φορά που προσγειώνομαι με το αεροπλάνο θυμάμαι τη φωτογραφία που παρουσιάζει ο Γιώργος Σεφέρης όταν περιγράφει τις εντυπώσεις του από την Κύπρο λίγο πριν από τον απελευθερωτικό αγώνα του 1955-59. Στον τοίχο ενός χωριού ήταν γραμμένο το σύνθημα: «Την Ελλάδα θέλομεν και ας τρώγωμεν πέτρες».

Αρκετά πράγματα άλλαξαν από τη δεκαετία του 1950, όταν ο Σεφέρης υπηρετούσε στην πρεσβεία μας της Βηρυτού και ταξίδευε στην αγγλοκρατούμενη Κύπρο. Όμως η φράση του Κωστή Παλαμά ισχύει και θα ισχύει εσαεί: «Πολλούς αφέντες άλλαξες, δεν άλλαξες ψυχή». Πολλές οι ταλαιπωρίες της Μεγαλονήσου, εισβολή, προσφυγοποίηση, πρόσφατη οικονομική κρίση, η αφελληνιστική δράση της καταστροφικής αριστερής διακυβέρνησης του Δ. Χριστόφια, αλλά η ψυχή των Κυπρίων παραμένει ελληνική και ορθόδοξη.

Ας μην αντιμετωπίζουμε την Κύπρο σαν ένα βαρίδι ή απλώς μία υποχρέωση. Είναι κομμάτι της καρδιάς μας, της Ιστορίας μας, του παρελθόντος και του μέλλοντός μας. Είναι ο μαχόμενος Ελληνισμός που υπογραμμίζει ότι οι Έλληνες πάντα είχαμε παρουσία και στην Ευρώπη και στη Μέση Ανατολή. Είναι η σφήνα του έθνους μας στο μαλακό υπογάστριο της Τουρκίας. Είναι η απόδειξη της ικανότητας των Ελλήνων να επιβιώνουν και να διατηρούν τη συνείδηση, τη γλώσσα και την πίστη τους.

Σήμερα είναι η ευκαιρία να αξιοποιήσουμε τα εσωτερικά και εξωτερικά προβλήματα της Τουρκίας και να σχεδιάσουμε την ενιαία άμυνα και διπλωματία του Ελληνισμού, χωρίς φυσικά να αμφισβητηθεί η ανεξάρτητη υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αντί να στέλνουμε αξιωματούχους που πικραίνουν τους Κυπρίους με τις δηλώσεις τους, καλούμαστε να αποδείξουμε ότι παρά την κρίση μπορούμε και θέλουμε να έχουμε δυναμική παρουσία στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο. Προτείνω, λοιπόν: Την ανασύσταση του ενιαίου αμυντικού χώρου Ελλάδος και Κύπρου με κοινές στρατιωτικές ασκήσεις.

Τη σύσταση μεικτής ομάδας εργασίας διεθνολόγων, συνταγματολόγων και διπλωματών από τα δύο κράτη του Ελληνισμού που θα εργασθούν για την εκπόνηση εναλλακτικών σχεδίων λύσης, μακριά από τις ιδέες και τη δόλια φιλοσοφία του Σχεδίου Ανάν. Οι συνεχείς διαπραγματεύσεις με τους Τουρκοκυπρίους απέτυχαν. Λύση χωρίς την αποχώρηση των στρατευμάτων εισβολής δεν νοείται. Οπως δεν νοείται λύση που θα παραβιάζει τη νομοθεσία της Ευρ. Ενώσεως. Ελλάς και Κύπρος να αναζητήσουμε μια αμιγώς δημοκρατική, ευρωπαϊκή και βιώσιμη λύση. Η τουρκική άποψη για συνομοσπονδία δύο κρατών στο νησί είναι απορριπτέα.

Την αναδιοργάνωση του ενιαίου εκπαιδευτικού και πολιτιστικού χώρου. Η πενταετής διακυβέρνηση του Χριστόφια και του ΑΚΕΛ πολέμησε την ελληνορθόδοξη ταυτότητα στα σχολεία της Κύπρου. Ενθαρρύνθηκαν πιθανόν από φαινόμενα τύπου Ρεπούση στην Ελλάδα. Τα δύο υπουργεία Παιδείας, Ελλάδος και Κύπρου, αξίζει να εργασθούν για να ενισχυθεί η συνεργασία μέσω σχολικών βιβλίων και άλλων προγραμμάτων. 

Επίσης ο πολιτισμός της ελληνικοτάτης Κύπρου πρέπει να γίνει ευρύτερα γνωστός στους μαθητές και στους ενηλίκους της Ελλάδος. Ο Ελληνισμός έχει μέλλον μόνο αν καλλιεργήσει την ενότητά του. Να μελετήσουμε τρόπους διασύνδεσης Ελλάδος και Κύπρου στον τομέα των νέων ενεργειακών κοιτασμάτων μέσω και της ανακήρυξης της ελληνικής ΑΟΖ. Ας μη λησμονούμε τα λόγια του εθνομάρτυρος Αρχιεπισκόπου Κυπριανού την 9η Ιουλίου 1821, όπως τα κατέγραψε ο Κύπριος ποιητής Βασίλης Μιχαηλίδης: «Η Ρωμηοσύνη εν να (= θα) χαθή όντας ο κόσμος λείψη». Αρκεί να το πιστέψουμε! 

ΟΙ ΖΩΕΣ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΛΟΥΤΟΣ ΜΑΣ

 

Το κείμενο που ακολουθεί αποτελεί ομιλία του συγγραφέα (και εκπαιδευτικού) Ισίδωρου Ζουργού προς τους τελειόφοιτους της Ελληνογαλλικής Σχολής Καλαμαρί. Εκφωνήθηκε στη Θεσσαλονίκη, στις 28 Ιουνίου 2014.

Βρίσκομαι καλεσμένος εδώ απόψε από τη διεύθυνση του σχολείου για να απευθυνθώ ιδιαίτερα σε σας, νεαρές κυρίες και κύριοι, και να προσθέσω κι εγώ μερικά λόγια σε μια ιδιαίτερη στιγμή της ζωής σας, ξένος ανάμεσά σας είναι η αλήθεια, όμως δάσκαλος κι εγώ, ένας από τους πολλούς που ζούνε για χρόνια ανάμεσα σε παιδιά και νέους, με τη μυρωδιά του σχολείου και της αυλής πάνω στο δέρμα, με το χτύπημα του κουδουνιού να επανέρχεται σ’ εκείνο το διάκενο, που αφήνουν καμιά φορά τα όνειρα της νύχτας. Σήμερα όμως παρίσταμαι όχι ως δάσκαλος αλλά ως συγγραφέας, ως γεννήτορας βιβλίων ο οποίος νομίζει πως έχει κάτι να σας πει.

Ίσως να το έχετε σκεφτεί κι εσείς μερικές φορές ότι μια επιπρόσθετη δυσκολία στους αποχαιρετισμούς είναι η έγνοια μήπως το τυπικό που τους περιβάλλει απορροφήσει την ουσία, μήπως τα «πρέπει» τους αλυσοδέσουν αυτά που αισθανόμαστε, μήπως με άλλα λόγια η φροντίδα της κορνίζας υποκαταστήσει το ίδιο το κάδρο. Σας διαβεβαιώ πως η στόχευσή μου είναι να σας πω δυο λόγια με την πυξίδα της καρδιάς, χωρίς κορνίζες, όπως ταιριάζει όταν μιλάς σε νέους ανθρώπους.

Φαντάζομαι πως θα έχετε επιπλέον έγνοιες και σκέψεις πέρα από τα αποτελέσματα των εξετάσεων, καθώς θα έχετε ακούσει πολλές φορές από τους γονείς σας, τους καθηγητές σας, τα ίδια τα μέσα ενημέρωσης να επαναλαμβάνουν ότι είστε εκείνη η γενιά, που καλείστε να ζήσετε με ψαλιδισμένα όνειρα, αλλά με την οφειλή να ξαναστήσετε στα πόδια της μια ολόκληρη χώρα. Πολλοί από σας ίσως προγραμματίζουν από τώρα τη μετάβαση σε άλλους τόπους, για σπουδές αρχικά κι ύστερα για αναζήτηση εργασίας. Όμως τι μπορεί να σας πει ένας συγγραφέας για τους έλικες της ζωής, που ανοίγονται μπροστά σας, τι μπορούν να πουν τα βιβλία για το μέλλον σας; Ως συγγραφέας ίσως έπρεπε κατευθείαν από εκεί να ξεκινήσω, από τα βιβλία.

«Δεν ζητούσα τίποτα περισσότερο από το να προσπαθώ να ζω σύμφωνα με ό,τι πιο αληθινό ήθελε να βγει από μέσα μου. Γιατί άραγε ήταν τόσο πολύ δύσκολο;» Αυτό αναρωτιόταν στα 1920 ο Έρμαν Έσσε, Γερμανός νομπελίστας συγγραφέας. Η φράση που ακούσατε είναι παρμένη από τον Ντέμιαν, ένα μυθιστόρημα χρονικό μιας εφηβείας, που έμελε να γίνει το ευαγγέλιο της γερμανικής νεολαίας, πριν ακόμη περάσει ολόκληρη η χώρα στην εποχή των ναζιστικών παγετώνων. Αυτό το ίδιο βιβλίο το διάβαζα και εγώ στα 1980, όταν ήμουν στη δική σας ηλικία και αναρωτιόμουν ολόκληρα μερόνυχτα: 

Άραγε θα είναι τόσο δύσκολο να προσπαθήσω να ζήσω με τον τρόπο που έγραφε ο Έρμαν Έσσε; Ήταν δύσκολο τελικά, λέω τώρα, 35 χρόνια μετά, αλλά πάντως όχι ακατόρθωτο. Αυτό το πρόταγμα ζωής που μου παρουσίασε ένα βιβλίο στα δεκαεπτά μου χρόνια, τελικά πάλι με βιβλία το στήριξα. Το να προσπαθείς να ζεις σύμφωνα με τις πηγές που αναβλύζουν από μέσα σου είναι ένας μακροχρόνιος πόλεμος, άλλες μάχες τις κερδίζεις, άλλες τις χάνεις, άλλοτε συνθηκολογείς πρόσκαιρα, άλλοτε πεισμώνεις και κλείνεσαι για καιρό πίσω από τείχη ως ελεύθερος πολιορκημένος. Ένα μέρος από το οπλοστάσιο αυτού του μακροχρόνιου πολέμου ήταν τα βιβλία.

Αυτό το φαινόμενο άρνησης της αυθεντικότητας του προσώπου που έθετε ο Ντέμιαν, στη γλώσσα της φιλοσοφίας συχνά το ονομάζουν έκλειψη του υποκειμένου και το μεθοδεύουν η μόδα, οι θεωρίες του συρμού που ονομάζονται τώρα με μια κομψότητα μαζική κουλτούρα, επίσης κάποιες μικρές και μεγάλες εξουσίες… Γενικά το προβάλλουν θεωρίες και απόψεις αμέτοχες όλες τους της ανθρωπιστικής παιδείας. Τελικά όλοι αναρωτιόμαστε πώς το αυτονόητο, να είσαι δηλαδή ο εαυτός σου, βρίσκεται συνεχώς σε κίνδυνο;

Προχωρώντας στην εξομολόγηση της δικής μου αναγνωστικής ιστορίας, στη μακροχρόνια δηλαδή προσωπική μου σχέση με τα βιβλία, δεν ήταν μόνο ο Ντέμιαν που με σημάδεψε, με στοίχειωσε να το πω καλύτερα. Ήταν ο Γιάννης Αγιάννης των Αθλίων του Ουγκώ και ως τον Ντοστογιέφσκι και τον Παπαδιαμάντη ο κατάλογος είναι μακρύς. Προφανώς όμως το να αναφέρω μπροστά σας αυτή την εποχή τη λέξη διάβασμα, ανάγνωση, βιβλία, είναι λίγο παρακινδυνευμένο από τη στιγμή που μόλις έχετε αποδράσει από έναν εξαντλητικό μαραθώνιο προετοιμασίας και εξετάσεων. 

Νομίζω όμως πως έχετε καταλάβει ότι προφέρω τη λέξη ανάγνωση χωρίς καμιά χροιά καταναγκασμού, γιατί προφανώς δεν αναφέρομαι στην υποχρεωτική σχολική μελέτη, στις εξετάσεις ή στην αναγκαστική επιστημονική ανάγνωση και ενημέρωση, που σας περιμένει στην μελλοντική επαγγελματική σας ζωή. Μιλάω για κείνη την αβίαστη ανάγνωση που συνοδεύεται από  απόλαυση, εννοώ αυτή την ελεύθερη βοσκή των βιβλίων που εσείς έχετε επιλέξει, γιατί αυτά θα είναι που θα ερεθίσουν τη φαντασία και την περιέργειά σας για τα οδυσσειακά ταξίδια, αυτά που κυρίως η λογοτεχνία μπορεί να σας προσφέρει, χωρίς να αποκλείουμε βέβαια τον κινηματογράφο και το θέατρο.

Θα προσπαθήσω όμως τώρα να προλάβω τυχόν απορίες και αντιρρήσεις σας. Ζήσατε τα τελευταία χρόνια πραγματικά στον σφυγμό και στις αλυσίδες ενός συστήματος, το οποίο απέρριπτε μια τέτοια ανάγνωση ως ξένο σώμα, ένα εξεταστικό σύστημα που ευνοούσε την αποστήθιση και παραγκώνιζε τη δημιουργική φαντασία και την κριτική σκέψη. Δεν είστε εδώ και κάποια χρόνια αναγνώστες, γιατί οι συνθήκες δεν σας επέτρεψαν να είστε. Όσοι και όσες από σας είχατε αρχίσει να κτίζετε αναγνωστικές συνήθειες στο δημοτικό σχολείο και στο γυμνάσιο, στο λύκειο απομακρυνθήκατε από τα εξωσχολικά βιβλία, όπως συνηθίζουμε ακόμη με παλιομοδίτικο τρόπο να τα αποκαλούμε. 

Η σχέση των μαθητών με τη λογοτεχνία είναι ένα από τα πρώτα σφάγια στο θυσιαστήριο των εισαγωγικών εξετάσεων. Στα χρόνια όμως που έρχονται θα κληθείτε να βρείτε το κομμένο νήμα και να βγείτε από αυτόν τον λαβύρινθο τον γεμάτο μνήμες άγχους και απώθησης. Οι δημοκρατικές κοινωνίες απαιτούν από τους πολίτες τους όχι μόνο ενημέρωση και πληροφόρηση, κάτι που προσφέρεται αφειδώς από το διαδίκτυο, αλλά και συγκροτημένη σκέψη όπως και δημιουργική φαντασία και επινοητικότητα. Σ’ αυτή όμως την περίπτωση το διαδίκτυο, επιτρέψτε μου αυτό να το πιστεύω, σηκώνει τα χέρια ψηλά. 

Όλες αυτές οι ικανότητες που αναφέραμε προάγονται όχι από βιαστικά ηλεκτρονικά κοιτάγματα αλλά από την ανάγνωση της λογοτεχνίας, του δοκιμίου, του βιβλίου γενικότερα. Το διαδίκτυο είναι ένας ωκεανός, αυτό το ξέρετε καλύτερα από εμένα και δεν μπορείτε να τον περάσετε με ένα μικρό βαρκάκι. Θα χρειαστείτε γαλέρες και ατμόπλοια, τα οποία εσείς πρέπει να ναυπηγήσετε με υλικά από συγκροτημένα κείμενα, θα χρειαστεί να ροκανίσετε και να κολλήσετε τα μαδέρια τους συντροφιά με βιβλία.

Μα γιατί στο κάτω κάτω της γραφής, θα μπορούσε κάποιος να αναρωτηθεί, να διαβάζουμε βιβλία; Αξίζει άραγε τον κόπο και αν ναι πώς να τα διαβάζουμε, ποιους τίτλους να επιλέγουμε και με ποιο τρόπο; Αυτές είναι κάποιες από τις ερωτήσεις που μου έχουν κάνει επανειλημμένα πολλοί μαθητές και μαθήτριες σε γυμνάσια και λύκεια, όπου με είχαν προσκαλέσει για να μιλήσουμε για βιβλία. Προς τι άραγε, επιτείνω τώρα εγώ το ερώτημα, αυτή η μανία της ανάγνωσης; Από τον Μέγα Βασίλειο για παράδειγμα, πριν από χίλια επτακόσια χρόνια, όταν στον γνωστό λόγο του προς τους νέους ζητάει απ’ αυτούς να ετοιμάσουν τη συνείδησή τους με τη μελέτη της κοσμικής σοφίας των αρχαίων ελλήνων συγγραφέων, ως τον Ντανιέλ Πενιάκ, τωρινό συγγραφέα και εκπαιδευτικό ο οποίος με πολύ θάρρος και χιούμορ θέσπισε τα δικαιώματα του σημερινού αναγνώστη. Προς τι λοιπόν η ανάγνωση; Περιορισμένος σήμερα από τον χρόνο θα επιχειρήσω να συνοψίσω μια απάντηση σχεδόν τηλεγραφική.

Ο καθένας μας είναι κλεισμένος στο δωμάτιο της ιδιωτικότητάς του ενώ έξω υπάρχει ο κόσμος, πολύχρωμος, σκληρός αλλά και τρυφερός, βίαιος και ερωτικός, αντιφατικός… Διαβάζουμε λοιπόν για να διευρύνουμε κι άλλο αυτήν τη χαραμάδα της μισάνοιχτης πόρτας μέσα από την οποία αντικρίζουμε τον κόσμο, για ν’ ανοίξουμε την οπτική μας στο θαύμα με ό,τι απόλαυση και αγωνία αυτό συνεπάγεται, άλλωστε η λέξη κόσμος στα αρχαία ελληνικά σημαίνει κόσμημα, δηλαδή στολίδι. Η ανάγνωση, αγαπητά μου αγόρια και κορίτσια, συνεισφέρει τελικά στο ακόνισμα της ματιάς μας η οποία πέφτει πάνω σε αυτό το στολίδι, στη διεύρυνση της ζωής ως εμπειρία, στη χωροθέτηση του κόσμου και στην προσπάθεια ερμηνείας του. 

Φυσικά όποιος διαβάζει δε σημαίνει απαραίτητα πως γίνεται αυτόματα και καλύτερος άνθρωπος από κάποιον άλλο που δεν είναι αναγνώστης, όμως βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στην ενσυναίσθηση της ελευθερίας, ένα βήμα πιο κοντά στην κατανόηση του άλλου, γιατί μέσω των βιβλίων έχει γνωρίσει και άλλες ζωές. Φανταστείτε τελικά το μυθιστόρημα ως ένα ζιπαρισμένο αρχείο της ζωής ενός ανθρώπου. Οι ζωές των άλλων είτε τις γνωρίζουμε ως φυσικές παρουσίες είτε τις πλησιάζουμε μέσω της ανάγνωσης είναι ο πλούτος μας.

Κλείνοντας σας εύχομαι να ζήσετε μια ευτυχισμένη και δημιουργική ζωή προσπαθώντας να την καταστήσετε σε αρμονία με ό,τι πιο αληθινό αναβλύζει από μέσα σας, όπως θα έλεγε και ο Έρμαν Έσσε, όσο είναι αυτό δυνατό, όσο μπορέσετε να το καταφέρετε. Ανοίξτε την αγκαλιά σας στους ανθρώπους και φροντίστε να είναι αρκετά μεγάλη ώστε να χωρέσει μαζί και κάποια βιβλία, γιατί τα βιβλία είναι η κατάφαση της ίδιας της ζωής, γιατί και τα βιβλία τελικά άνθρωποι είναι κι αυτά.