Η ΑΘΗΝΑ Η AΓΚΥΡΑ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ

 

Παγιδευμένη στον δογματισμό και την έπαρση που διακατέχει το δίδυμο Ερντογάν – Νταβούτογλου, η Τουρκία παίζει με τη φωτιά, απειλώντας τους πάντες, ενώ από τις αποφάσεις που θα λάβει το αμέσως επόμενο διάστημα θα εξαρτηθούν η ειρήνη και η σταθερότητα στην περιοχή μας. Η Τουρκία μπορεί να μην είναι τόσο ισχυρή για να πραγματοποιήσει τις απειλές της, είναι, ωστόσο, αρκετά ισχυρή για να τις διατυπώνει, γι αυτό κάθε της κίνηση προκαλεί κρίση, φόβους αλλά και αντιδράσεις κι είναι θέμα χρόνου η ένταση να γίνει ορατή και στις διμερείς ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Αυτός είναι ο λόγος που το υπουργείο Εξωτερικών προσπαθεί να κρατήσει ανοιχτούς διαύλους με την Άγκυρα και σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο αποφασίστηκε η πραγματοποίηση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, στις 5-6 Δεκεμβρίου, με πλήθος ερωτημάτων να συνοδεύουν την απόφαση αυτή, όπως θα δούμε στην πορεία. Την ίδια στιγμή, στην Ελλάδα μόνο… εντελώς εκτός διπλωματικού κλίματος μπορούν να χαρακτηριστούν οι πανηγυρισμοί του κυβερνητικού στρατοπέδου – κυρίως του Μεγάρου Μαξίμου - που δίνουν την εντύπωση ότι επίκειται συμφωνία με την Αίγυπτο για την ΑΟΖ, που θα λαμβάνει υπόψη το Καστελλόριζο.

Ούτε συμφωνία πρόκειται να υπάρξει στο ορατό μέλλον ούτε κάποια εξέλιξη θα σημειωθεί άμεσα στο θέμα αυτό, αναφέρει συνδυασμός πληροφοριών και εκτιμήσεων διπλωματικών και πανεπιστημιακών πηγών που έχουν γνώση των διεργασιών. Όλα αυτά επιβεβαιώνουν την εικόνα μίας κυβέρνησης η οποία κινείται στο επίπεδο του εντυπωσιασμού, υποβαθμίζοντας τη στρατηγική της έντασης που ακολουθεί η Τουρκία στη βάση συγκεκριμένου σχεδίου, γνωστού στην Αθήνα από το 2011. Οι οριοθετήσεις, εξάλλου, στη Μεσόγειο απαιτούν συνεργασίας με πολιτική βούληση και δεν είναι δυνατόν να υπάρξουν λύσεις εν μέσω εντάσεων, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, που υπογραμμίζουν, ωστόσο, την ανάγκη να κλονιστεί η αλαζονεία της γείτονος πριν καταστεί ανεξέλεγκτη.

Από έμπειρη διπλωματική πηγή επισημαίνεται ακόμη ότι η τριμερής συνεργασία Ελλάδας – Κυπριακής Δημοκρατίας – Αιγύπτου δεν μπορεί να «αφυδατώσει» την τουρκική απειλή έναντι της χώρας μας σε διμερές επίπεδο. Με απλά λόγια, η κατάσταση είναι δύσκολη, σύνθετη και υπερβαίνει τις όποιες «κορώνες» εσωτερικής κατανάλωσης του Μεγάρου Μαξίμου.

Οι λεπτές γραμμές: Παρά τη διακήρυξή τους, που είναι βαρυσήμαντη από κάθε άποψη και θέτει την Άγκυρα προ των ευθυνών της, τόσο η Αθήνα όσο και το Κάιρο θα κάνουν ιδιαίτερα προσεκτικές κινήσεις. Σημειώνεται ότι η κοινή δήλωση Σαμαρά – Αναστασιάδη – Σίσι κάνει λόγο για θαλάσσιες ζώνες γενικότερα και όχι ειδικά για την ΑΟΖ, που περιλαμβάνεται στις θαλάσσιες ζώνες. Μείζονος πολιτικής σημασίας, είναι, πάντως, η προσήλωση των τριών χωρών στη Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, που ουσιαστικά καλούν την Τουρκία να την κυρώσει και να προσέλθει σε διάλογο, υπογραμμίζοντας ότι κάθε λύση στην περιοχή δεν μπορεί να γίνεται εκτός του πλαισίου του διεθνούς δικαίου.

Αυτό σημαίνει ότι η σχέση της γείτονος με το ψευδοκράτος και οι μεταξύ τους συμφωνίες δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα, γι αυτό και η Άγκυρα καταφεύγει στην απειλή για βία προκειμένου να έχει στη συνέχεια πολιτικά αποτελέσματα. Με βάση τη δήλωση του Καΐρου, η Αίγυπτος αναγνωρίζει την επήρεια του Καστελλόριζου στην οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών –πολύ θετική εξέλιξη για τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις-, αλλά απέχουμε πολύ από την οριοθέτηση και από την αποσόβηση των τριβών με την Τουρκία, που, ως γνωστόν, δεν αναγνωρίζει την επήρεια του ακριτικού μας νησιού.

Η Τουρκία θα αντιδράσει και η Αίγυπτος δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι α εργαστεί στο μέλλον για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών με τον δυναμισμό που εμφάνισε στη Διακήρυξη του Καΐρου. Γι αυτό τον λόγο στο υπουργείο Εξωτερικών επικρατεί κλίμα αναμονής ενόψει της αντίδρασης της Τουρκίας, ίσως και κοντά στο Καστελλόριζο, που είναι το σημείο εκκίνησης των συνομιλιών Ελλάδας – Αιγύπτου με βάση τη Διακήρυξη του Καΐρου.

Έχει ιδιαίτερη αξία, πάντως, το στοιχείο ότι όσο στην ευρύτερη Μέση Ανατολή υπάρχουν οι τζιχαντιστές που ψάχνουν δίκτυα και στην Αίγυπτο πλέον και όσο στην Τουρκία υπάρχει ο Ερντογάν, οι σχέσεις Άγκυρας – Καΐρου δύσκολα θα αποκατασταθούν. Ας μην ξεχνάμε ότι η Τουρκία επιχείρησε επί Μόρσι να ακυρώσει τη συμφωνία Αιγύπτου – Κυπριακής Δημοκρατίας για την ΟΑΖ και ίσως τα πράγματα να είχαν πάρει αρνητική τροπή αν ο ηγέτης των Αδελφών Μουσουλμάνων δεν είχε ανατραπεί.

Επιχείρηση κατευνασμού: Σημειώνεται ότι το προσεχές διάστημα η ελληνική διπλωματία θα εργαστεί ώστε να παραμείνουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας με την Τουρκία, καθώς προβλέπεται αύξηση της έντασης στον εναέριο και θαλάσσιο χώρο του Αιγαίου και στη μεσόγειο, αλλά μάλλον με δειλό τρόπο. Η κατάσταση στην Κύπρο και η ένταση στο Αιγαίο συνετέλεσαν στο να μην μιλά κανείς για την πραγματοποίηση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας που είχε προγραμματιστεί γι αυτό το μήνα στην Αθήνα. Μετά τις αντιδράσεις της Τουρκίας όμως η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε εσπευσμένα να ανακοινώσει την πραγματοποίηση του Συμβουλίου τον Δεκέμβριο, εν μέσω έντονων ερωτημάτων.

Διπλωματικοί κύκλοι έκαναν λόγο για φοβισμένη κίνηση που στόχο έχει να κατευνάσει την Τουρκία και όχι να συζητηθεί κάποιο φλέγον θέμα. Η Αθήνα προχωρά σε μία τέτοια κίνηση τη στιγμή που η Άγκυρα απειλεί την Ελλάδα, εκβιάζει την Κυπριακή Δημοκρατία, περιφρονεί το διεθνές δίκαιο και αρνείται να συμμορφωθεί με τη διεθνή νομιμότητα. Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου προβαίνει σε άτακτες κινήσεις χωρίς αντίκρυσμα και χωρίς περιεχόμενο. Γιατί, σημειωτέον, από την ατζέντα του Συμβουλίου έχουν εξαιρεθεί τα μεγάλα πολιτικά και διπλωματικά προβλήματα, κατά συνέπεια απορεί κανείς τι θα συζητήσουν εντέλει οι δυο κυβερνήσεις.

Εκστρατεία ενημέρωσης:  Από την άλλη, λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος που δείχνουν πολλές κυβερνήσεις, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, Ελλάδα, Αίγυπτος και Κυπριακή Δημοκρατία θα ενημερώσουν σχεδόν όλες τις χώρες του κόσμου για τα αποτελέσματα της Τριμερούς και θα τους επιδώσουν την διακήρυξη του Καΐρου. Κύρια στόχευση είναι η κατανόηση, κυρίως από πλευράς των μεγάλων δυνάμεων, των προθέσεων των τριών χωρών, ότι, δηλαδή, δεν επιδιώκουν να συγκροτήσουν αντιτουρκικό άξονα, αλλά εργάζονται για την δημιουργία ενός νέου μοντέλου συνεργασίας σε μία ιδιαίτερα ταραγμένη περιοχή του πλανήτη, που κατά κοινή ομολογία εμφανίζει κενά ασφαλείας.

Αυτονόητος στόχος της ελληνικής διπλωματίας, με βάση τις ίδιες πηγές, είναι να υποστηριχθεί επίσημα πλέον, η τριμερής συνεργασία Ελλάδας – Κυπριακής Δημοκρατίας – Αιγύπτου από τις μεγάλες χώρες και την Ε.Ε., ώστε να πιεστεί ακόμη περισσότερο η Τουρκία να αναθεωρήσει την στάση της. Ιδιαίτερα η Αθήνα και η Λευκωσία θέλουν να υπογραμμίσουν την ανάγκη να αποφευχθεί η κλιμάκωση της έντασης εκ μέρους της γείτονος και είναι αρμοδιότητα των μεγάλων χωρών να απευθύνουν τις σχετικές συστάσεις.

Η αντίδραση: Παρά την ανοχή που επέδειξαν ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΟΗΕ και ΕΕ, η Τουρκία δείχνει σημάδια έντονου εκνευρισμού μετά τη Σύνοδο Ελλάδας – Κυπριακής Δημοκρατίας – Αιγύπτου. Τώρα, λοιπόν, επιχειρεί τον απεγκλωβισμό της από την Κυπριακή ΑΟΖ, υπό τον όρο ότι θα αποσπάσει πολιτικά οφέλη, να συμφωνηθεί, δηλαδή, κατά κάποιον τρόπο η συνεκμετάλλευση του φυσικού αερίου, ακόμη και χωρίς συμφωνία στο πολιτικό πρόβλημα. Η πρώτη πρόταση, παρά την άθλια απόπειρα του ΟΗΕ να δημιουργηθεί κοινή επιτροπή Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων, απορρίφθηκε, αλλά ήδη αναζητούνται πλάγιοι δρόμοι που οδηγούν στο ίδιο αποτέλεσμα, δηλαδή στην ομηρία της Λευκωσίας στο θέμα των υδρογονανθράκων.

Σαν να ζητούσε η Κυπριακή Δημοκρατία να υπάρξει από τώρα συμφωνία για επιστροφή εδαφών από την Τουρκία, χωρίς προηγούμενη λύση του πολιτικού προβλήματος. Διαβάστε την Επικαιρότητα ΕΔΩ.....

 

ΓΛΥΠΤΑ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ: ΚΥΡΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΚΘΕΣΗ

 

Τώρα που τα αρχαία μας είναι ξανά στην επικαιρότητα, επιτρέψτε μου να προτείνω μια συμβιβαστική λύση στην ατέρμονα διαμάχη για την κυριότητα και έκθεση των Γλυπτών του Παρθενώνα. Ίσως, έτσι γλιτώσουμε τα νομικά έξοδα προς την γοητευτική Amal Clooney και τους δικηγόρους-συνεταίρους της που συμβουλεύουν την ελληνική κυβέρνηση.

Η επιστροφή αρχαιοτήτων στις χώρες απ’ όπου κλαπήκαν η «σώθηκαν», θα ανοίξει το κουτί της Πανδώρας παγκοσμίως. Ο ελληνικός δεν είναι ο μοναδικός αρχαίος πολιτισμός που εκτίθεται στα μεγάλα μουσεία του κόσμου (βλ. αιγυπτιακό, κινεζικό, ρωμαϊκό, αζτεκικό κ.λπ.). Ούτε τα γλυπτά που απέκτησε ο Έλγιν είναι τα μοναδικά που αφαιρέθηκαν με διάφορους τρόπους από την Ελλάδα. Δεν έχουμε, δηλαδή, θέμα με τον Ερμή του Πραξιτέλους και τη Νίκη της Σαμοθράκης που εκτίθενται σε περίοπτες θέσεις στον Λούβρο;

Δεν εξετάζω το πώς αποκτήθηκαν από τα μουσεία που τα εκθέτουν. Η UNESCO είναι η μόνη εξουσιοδοτημένη να προτείνει σφαιρική λύση στη διαχείριση της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Άλλωστε, υπάρχει λογική να εκτίθεται σήμερα ο παγκόσμιος πολιτισμός και εκτός των χωρών προέλευσής τους. Απώτερα, ελκύει τουρισμό στη χώρα όπου δημιουργήθηκαν και διαχέει τη συμβολή του πολιτισμού της στην ανθρώπινη εξέλιξη.

Τα νομικά και ηθικά επιχειρήματα που προτάσσονται δεν πρόκειται να λύσουν τον γόρδιο δεσμό των Γλυπτών. Προτείνω, λοιπόν, τον εξής απλό, εμπορικό-πολιτικό συμβιβασμό: Να συμφωνήσει το Βρετανικό Μουσείο, με την αρωγή της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου που επικύρωσε την νομιμότητα της κτήσης τους από τον Πρεσβευτή τους, ότι η κυριότητα των Γλυπτών είναι ελληνική.

Παράλληλα, να συμφωνήσει η Ελλάδα να συνεχίσουν να εκτίθενται εκεί για τα επόμενα 10-20 χρόνια, έναντι ετήσιου ενοικίου αφιερωμένου στη διαρκή προσπάθεια αναστύλωσης της Ακρόπολης. Θα μπορούμε να τα πάρουμε πίσω στο τέλος κάθε ενοικίασης αν έχουμε κάτι καλύτερο να τα κάνουμε. Για την ώρα εκθέτουμε τις ρεπλίκες τους στο Μουσείο της Ακρόπολης, όπου προστατεύονται και οι Καρυάτιδες από την ατμοσφαιρική μόλυνση.

Έτσι, και η κοινή γνώμη θα ικανοποιηθεί και δεν θα ανατραπεί προσωρινά η ισχύουσα κατάσταση. Συνάδει και με το πνεύμα των ημερών ότι το «τζάμπα» τελείωσε. Κι ας μην ξεχνάμε ότι όλα τα Pandas του κόσμου ανήκουν στην Κίνα, η οποία νοικιάζει τα χαριτωμένα αυτά αρκουδάκια σε ζωολογικούς κήπους ανά τον κόσμο, προς $1.000.000 τον χρόνο το καθένα, για τουλάχιστον 10 χρόνια τη φορά.

 

ΤΟΥΡΚΙΑ: ΤΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΑΝΗΚΕΙ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΤΟΥΡΚΟΚΥΠΡΙΟΥΣ

 

Το φυσικό αέριο της Κύπρου ανήκει και στους Τουρκοκύπριους, δήλωσε για άλλη μια φορά ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας, Τανέρ Γιλντίζ. Σύμφωνα με την εφημερίδα Φιλελεύθερος ο Τούρκος υπουργός συμπλήρωσε μάλιστα χαρακτηριστικά ότι «λέμε λογικά και ισορροπημένα πράγματα». Κληθείς να σχολιάσει τη συμφωνία Αιγύπτου, Κύπρου και Ελλάδας σε θέματα ενέργειας, ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας ανέφερε ότι η βιωσιμότητα περνάει μέσα από τη συνεργασία στην λεκάνη της Μεσογείου.

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων από τη Ρώμη όπου συμμετέχει σε συνέδριο για την ενέργεια ο Τούρκος υπουργός είπε ότι οι ευαισθησίες και οι προτεραιότητές της Τουρκίας είναι ξεκάθαρες.Ο Τανέρ Γιλντίζ είπε ότι πρέπει να κατασκευαστεί μια δομή που να παρέχει πολιτική δυνατότητα ώστε να υπάρχει και οικονομική δυνατότητα.

Την άμεση συμμετοχή του στην επιλογή προώθησης των ενεργειακών φυσικών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου μέσω του αγωγού East Med Pipeline, αλλά και στην κατασκευή του ίδιου του αγωγού, ζήτησε το Ισραήλ, διά στόματος του υπουργού Ενέργειας, όπως δήλωσε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο ο υπουργός ΠΕΚΑ, Γιάννης Μανιάτης. Ο East Med Pipeline, με τη συμμετοχή της Edison, από τα θαλάσσια κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου θα επεκταθεί στην Κύπρο, την Κρήτη, στη συνέχεια στη δυτική Ελλάδα, την Πελοπόννησο και Ήπειρο και θα συναντήσει, τελικά τον ελληνοϊταλικό αγωγό IGI (διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδα- Ιταλία).

Συμμετέχοντας στη διάσκεψη υψηλού επιπέδου στη Ρώμη με θέμα «Κτίζοντας μια ευρωμεσογειακή ενεργειακή γέφυρα- Η στρατηγική σημασία των ευρωμεσογειακών δικτύων φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας στο πλαίσιο της ενεργειακής ασφάλειας» ο υπουργός Περιβάλλοντος μίλησε για σημαντικές εξελίξεις στον τομέα της ενεργειακής συνεργασίας Ελλάδας- Κύπρου- Ισραήλ.

«Ανοίγει μια νέα σελίδα στο ενεργειακό γίγνεσθαι της ευρύτερης περιοχής» τόνισε ο κ. Μανιάτης, προσθέτοντας ότι συναντήθηκε χθες βράδυ με τους ομολόγους του της Κύπρου, Γιώργο Λακκοτρύπη και του Ισραήλ, Σιλβάν Σαλόμ, όπως και με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρμόδιο για θέματα ενέργειας, Μάρος Σέφτσοβιτς. «Κατά τη συνεργασία αυτή, ο Ισραηλινός υπουργός ζήτησε και συμφωνήσαμε να συμμετάσχει άμεσα η χώρα του στον αγωγό East Med Pipeline» όπως τόνισε ο Γιάννης Μανιάτης. 

Πρόκειται για τον αγωγό -αποτέλεσμα συνεργασίας της Ελλάδας και της Κύπρου, ο οποίος, με τη νέα αυτή εξέλιξη θα μπορεί να μεταφέρει αέριο από τα κοιτάσματα του Ισραήλ, προς την Ευρώπη. «Με τον κύπριο και τον ισραηλινό ομόλογό μου, κάναμε επίσης γνωστή τη βούλησή μας να οργανωθεί άμεσα συνάντηση στις Βρυξέλλες, προκειμένου να υλοποιηθεί αυτή η σημαντικότατη πρωτοβουλία για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, στην οποία επιθυμούμε να συμμετάσχει και η Ιταλία. 

Ο νέος αυτός αγωγός εξασφαλίζει μια νέα πηγή τροφοδοσίας, που είναι τα κοιτάσματα του Ισραήλ και της Κύπρου» πρόσθεσε ο κ. Μανιάτης. «Το Ισραήλ, εκτός από τη συμμετοχή με τα κοιτάσματά του, εξέφρασε ενδιαφέρον να πάρει μέρος και στην κατασκευή του αγωγού East Med Pipeline» τόνισε ο κ. Μανιάτης και πρόσθεσε: «Μας ενδιαφέρει να συμμετάσχει και η ιταλική κυβέρνηση, αφού θεωρώ πως είναι ό,τι καλύτερο έχουμε πετύχει στον σημαντικότατο αυτό τομέα, τα τελευταία πέντε χρόνια».

Υπενθυμίζεται ότι ο αγωγός ΤAP, σύμφωνα με τις προβλέψεις, θα μεταφέρει 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα τον χρόνο. Ο East Med προβλέπεται να μπορεί να μεταφέρει από οκτώ μέχρι και 10 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ανά έτος. Στη διάσκεψη της Ρώμης έγινε ιδιαίτερη αναφορά και στην περιφερειακή συνεργασία με τις χώρες της Μεσογείου. Ο κ. Μανιάτης είχε συνάντηση με τον κύπριο ομόλογό του και τους υπουργούς ενέργειας του Ισραήλ και της Παλαιστινιακής Αρχής, στο γενικότερο πνεύμα να λειτουργήσουν οι υδρογονάνθρακες ως μέσο για την επίλυση των προβλημάτων και όχι για την επιδείνωσή τους.

«Η Ελλάδα επιθυμεί να παίξει, μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τον ρόλο του πρεσβευτή των χωρών της ευρύτερης περιοχής μας» τόνισε στην παρέμβασή του, ο Γιάννης Μανιάτης. Φράση στην οποία αναφέρθηκαν, κατά τις παρεμβάσεις τους, οι υπουργοί του Λιβάνου, του Ισραήλ και της Παλαιστίνης.